21/12/2023
NGÀNH ĐIỆN CÔNG NGHIỆP
1. Mục tiêu đào tạo
– Chương trình đào tạo ngành Điện công nghiệp trình độ cao nhằm đào tạo các kỹ thuật viên hành nghề chuyên thiết kế, lắp đặt, vận hành, kiểm tra, bảo duỡng, sửa chữa hệ thống điện công nghiệp, thiết bị điều khiển và cảnh báo, đáp ứng yêu cầu bậc 5 trong Khung trình độ quốc gia Việt Nam.
– Nguời làm việc trong lĩnh vực ngành, nghề Điện công nghiệp trực tiếp tham gia thiết kế, lắp đặt, vận hành, bảo trì, bảo duỡng và sửa chữa tủ điện, máy điện, dây chuyền sản xuất và các thiết bị điện gia dụng và dân dụng trong các công ty sản xuất và kinh doanh như: nhà máy, xí nghiệp, tòa nhà … trong điều kiện an toàn.
– Người học phải có sức khỏe và đạo đức nghề nghiệp tốt, có đủ kiến thức chuyên môn và kỹ năng nghề đáp ứng với vị trí công việc; giải quyết các công việc một cách chủ động, giao tiếp và phối hợp làm việc theo tổ, nhóm, tổ chức và quản lý quá trình sản xuất.
2. Kiến thức
– Trình bày được những nguyên tắc và những tiêu chuẩn để đảm bảo an toàn lao động, an toàn điện cho người và thiết bị; phương pháp sơ cứu nạn nhân bị tai nạn lao động; phương pháp cấp cứu nạn nhân bị điện giật;
– Trình bày được cấu tạo, nguyên lý hoạt động, tính chất, ứng dụng của các thiết bị điện, khí cụ điện;
– Trình bày được nguyên lý cấu tạo, tính năng, công dụng và cách sử dụng, bảo quản các dụng cụ đo, khí cụ điện hạ thế trong lĩnh vực điện công nghiệp và dân dụng;
– Trình bày được các phương pháp đo các thông số và các đại lượng cơ bản của mạch điện;
– Trình bày được các ký hiệu quy ước trên bản vẽ điện;
– Trình bày được công dụng, cấu tạo, nguyên lý làm việc, phương pháp lắp đặt và quy trình vận hành, bảo dưỡng, sửa chữa thiết bị nhiệt gia dụng, máy biến áp một pha, máy phát điện điện xoay chiều đồng bộ một pha, động cơ điện xoay chiều không đồng bộ (KĐB) ba pha, một pha;
– Trình bày được phương pháp tính toán các thông số, quấn dây hoàn thành máy biến áp công suất nhỏ theo đúng yêu cầu;
– Trình bày được nguyên tắc hoạt động và đặc điểm của các loại cảm biến; các mạch điện cảm biến; các mạch dao động, mạch logic tuần tự, mạch nhớ và mạch chuyển đổi A/D – D/A;
– Trình bày được nguyên lý của hệ thống cung cấp truyền tải điện;
– Trình bày được nguyên tắc và phương pháp điều khiển tốc độ của hệ truyền động điện;
– Trình bày được cấu tạo, ký hiệu, tính chất, ứng dụng các linh kiện bán dẫn, các cách mắc linh kiện trong mạch điện, cách xác định thông số kỹ thuật của linh kiện;
– Trình bày được cấu tạo một số mạch điện tử đơn giản ứng dụng linh kiện điện tử và nguyên lý hoạt động của chúng;
– Trình bày được cấu trúc và nguyên lý hoạt động của hệ điều khiển lập trình;
– Trình bày được những kiến thức cơ bản về chính trị, văn hóa, xã hội, pháp luật, quốc phòng an ninh, giáo dục thể chất theo quy định.
3. Kỹ năng
– Đọc được các ký hiệu quy ước trên bản vẽ điện;
– Tính toán được thông số, quấn dây hoàn thành máy biến áp công suất nhỏ theo đúng yêu cầu;
– Lắp đặt được các hệ thống để bảo vệ an toàn trong công nghiệp và dân dụng;
– Thực hiện được công tác an toàn lao động, vệ sinh công nghiệp và phòng chống cháy nổ; các biện pháp sơ, cấp cứu người bị tai nạn lao động, người bị điện giật;
– Xác định, phân loại và tính chọn được các loại khí cụ điện và thiết bị điện cơ bản; tháo lắp được các thiết bị điện, khí cụ điện;
– Đo được các thông số và các đại lượng cơ bản của mạch điện; sử dụng được các loại dụng cụ đo điện và không điện;
– Tính toán được các thông số kỹ thuật trong mạch điện một chiều, xoay chiều, xoay chiều ba pha ở trạng thái xác lập và quá độ;
– Vẽ và phân tích được chính xác sơ đồ dây quấn stato của động cơ không đồng bộ một pha, ba pha;
– Tính toán, quấn lại được động cơ một pha, ba pha bị hỏng theo số liệu có sẵn;
– Tính toán được thông số, quấn dây hoàn thành máy biến áp công suất nhỏ theo đúng yêu cầu;
– Lắp đặt, vận hành, bảo trì, bảo dưỡng, sửa chữa được máy điện theo yêu cầu;
– Lắp đặt, bảo dưỡng, sửa chữa được các thiết bị tự động điều khiển dân dụng, công nghiệp;
– Lắp đặt, kiểm tra, sửa chữa được hệ thống điện dân dụng và các thiết bị điện gia dụng như: hệ thống điện căn hộ, bàn là, nồi cơm điện, bình nước nóng, máy giặt, máy bơm nước, máy phát điện một pha; xác định được hư hỏng và sửa chữa được các thiết bị điện gia dụng theo tiêu chuẩn của nhà sản xuất;
– Lắp đặt được hệ thống chiếu sáng cho hộ gia đình theo bản vẽ thiết kế; tham gia thi công được các công trình chiếu sáng dân dụng;
– Lắp đặt, sửa chữa được các mạch mở máy, dừng máy cho động cơ 3 pha, 1 pha, động cơ một chiều;
– Lắp ráp được các mạch bảo vệ và tín hiệu;
– Lắp ráp, cài đặt, sửa chữa, thay thế được các mạch điện cảm biến;
– Tính, chọn được dây dẫn, bố trí hệ thống điện phù hợp với điều kiện làm việc, mục đích sử dụng trong một tòa nhà, phân xưởng hoặc nhà máy;
– Lắp đặt được đường dây cung cấp điện cho một tòa nhà, phân xưởng phù hợp với yêu cầu và đạt tiêu chuẩn;
– Tính, chọn được động cơ điện phù hợp cho một hệ truyền động điện không điều chỉnh và có điều chỉnh;
– Xác định được các linh kiện trên sơ đồ mạch điện và thực tế. Vẽ, phân tích các sơ đồ mạch điện cơ bản ứng dụng linh kiện điện tử;
– Sử dụng thành thạo các thiết bị đo để đo, kiểm tra các linh kiện điện tử, các thành phần của mạch điện, các tham số của mạch điện;
– Hàn và tháo lắp đúng kỹ thuật các mạch điện tử;
– Kết nối thành thạo PLC với PC và với các thiết bị ngoại vi;
– Viết được chương trình cho các loại PLC khác nhau đạt yêu cầu kỹ thuật;
– Sử dụng được công nghệ thông tin cơ bản theo quy định; khai thác, xử lý, ứng dụng công nghệ thông tin trong công việc chuyên môn của ngành, nghề;
4. Cơ sở vật chất, trang thiết bị
Hệ thống các phòng học, xưởng thực hành, thực tập với máy móc trang thiết bị hiện đại gồm: xưởng thực hành điều khiển tự động; xưởng thực hành trang bị điện; xưởng thực hành điện điều khiển, xưởng thực hành cung cấp điện, xưởng thực hành điện – khí nén, Xưởng thực hành máy điện, phòng thực hành tin học ứng dụng ngành điện công nghiệp … đáp ứng tốt việc học tập và thực hành của sinh viên.
5. Vị trí việc làm sau khi tốt nghiệp
Sau khi tốt nghiệp người học có năng lực đáp ứng các yêu cầu tại các vị trí việc làm của ngành, nghề bao gồm:
– Lắp đặt hệ thống điện công trình;
– Lắp đặt và vận hành hệ thống cung cấp điện;
– Lắp đặt tủ điện;
– Sửa chữa, bảo dưỡng, vận hành máy điện;
– Sửa chữa, bảo trì, bảo dưỡng mạch máy công cụ;
– Bảo dưỡng, sửa chữa máy biến áp, động cơ điện, máy phát điện cho các doanh nghiệp tư nhân hoặc liên doanh;
– Lắp đặt, vận hành, bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị điện dân dụng và gia dụng;
– Lắp đặt, bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị điều khiển và cảnh báo dân dụng;
– Tư vấn các sản phẩm về điện, điện tử và tự động hóa.
– Vận hành, bảo trì, sửa chữa hệ thống điều khiển tự động hóa;
– Kinh doanh thiết bị điện.
6. Nhu cầu nhân lực của ngành Điện công nghiệp
Một số cuộc khảo sát cho thấy, điện công nghiệp là nghề có số lượng trường đăng ký đào tạo nhiều nhất (52 trường) với hơn 6000 chỉ tiêu, điều đó cho thấy nhu cầu đào tạo cũng như sử dụng nhân lực nghề này đang ở mức cao. Đồng thời, ngành này hiện đang nằm trong top 10 ngành nghề đang thiếu hụt lao động lớn nhất tại Việt Nam.
Nguyên nhân của sự khan hiếm này chính sách phát triển công nghiệp trở thành hướng đi mũi nhọn trong phát triển kinh tế. Theo một số chuyên gia của ngành, chiến lược phát triển công nghiệp của Việt Nam đến năm 2025 đạt 6,5-7,0%/năm và giai đoạn 2021-2030 đạt 7,5-8,0%/năm. Tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất công nghiệp giai đoạn đến năm 2020 đạt 12,5-13,0%/năm và giai đoạn 2021-2030 đạt 11,0-12%/năm. Để đạt được chỉ tiêu định hướng trên thì nhất định phải có sự gia tăng về quy mô nhà máy và các khu công nghiệp cũng như hệ thống lưới điện công nghiệp. Đây là lý do khiến cho ngành Điện công nghiệp không những cần lao động mà còn cần rất nhiều lao động để có thể đáp ứng được quy mô và tốc độ gia tăng trong tương lai.
Đây không phải là ngành nghề nóng hay mới nhưng điện liên quan đến tất cả các lĩnh vực của đời sống nên “cầu” nhân lực về nghề này luôn ở mức cao. Sau khi tốt nghiệp, dù chọn công việc trong doanh nghiệp hay làm tự do, ưu điểm của nghề này là học sinh có thể đi làm ngay. Hiện nay, khi các khu công nghiệp phát triển rộng khắp đất nước, nhu cầu về nhân lực trong lĩnh vực điện công nghiệp theo đó cũng tăng cao.